دیافراگم دوربین عکاسی چیست؟
به زبان ساده, اندازه ی باز شدن لنزها به هنگام گرفتن عکس را دیافراگم می گویند . وقتی دکمه ی شاتر را فشار می دهید, دهانه ی لنزشما باز می شود و اجازه می دهد تا نور به سنسور دوربین برخورد کند و تصویر ثبت شود. دیافراگمی که شما انتخاب می کنید، بر اندازه ی روزنه ی دیافراگم تاثیرگذار است. هرچه روزنه بزرگتر باشد, نور بیشتری وارد می شود و برعکس . دیافراگم بر حسب f اندازه گیری می شود (مثلا f/2.8 , f/4, f/5.6,f/8,f/22 ) که تغییر در درجه های آن میزان بازشدن لنز را دو برابر و یا نصف می کند (میزان نور ورودی)
به خاطر داشته باشید که اگر سرعت شاتر را هم یک درجه بیشتر کنید، میزان نور ورودی را نصف و یا دو برابر می کند و اگر مثلا سرعت شاتر را یک درجه کاهش و دیافراگم را یک درجه افزایش بدهید, نور ورودی به یک میزان خواهد بود .
یکی از چیزهای گیج کننده برای عکاسان این است که دیافراگم بزرگ, درجه ی کمتر و دیافراگم کوچک درجه ی بیشتری دارد. (در نتیجه f/2.8 از f/22 بسیار بیشتر است). اول اشتباه به نظر می آید اما کم کم یاد میگیرید چطور از آن استفاده کنید .
عمق میدان و دیافراگم
هنگام تغییر دیافراگم باید به نکاتی توجه داشت که مهم ترین آنها عمق میدان عکس است .
عمق میدان (Depth of field- DOF) :
به قسمت هایی از عکس که روی آن فوکوس می کنیم گفته می شود. عمق میدان بزرگ به معنای فوکوس روی بیشتر نقاط عکس چه دور و چه نزدیک است مثلا در این عکس روی پیش زمینه و پس زمینه با f/22 فوکوس شده است. و عمق کم یعنی تنها روی قسمتی از عکس فوکوس می کنیم و بقیه ی قسمت ها تار خواهند ماند. همانطور که در اولین عکس می بینید، چهره کاملا واضح است، با اینکه زمینه فاصله زیادی با سوژه ندارد و کاملا تار شده است دیافراگم، تاثیر شگرفی بر عمق میدان دارد به طوری که دیافراگم بزرگ اعداد کوچک (عمق میدان را کاهش و دیافراگم کوچک) اعداد بزرگ، عمق میدان را افزایش می دهد . ابتدا ممکن است کمی گیج کننده باشد اما من به این شکل به خاطر سپردم که اعداد کوچک به معنای DOF کوچک اعداد بزرگ به معنای DOF بزرگ هستند .
برای مثال : عکس سمت راست با دیافراگم f/22 بر ثانیه و عکس سمت چپ با f/2.8 بر ثانیه گرفته شده است. تفاوت کاملا مشخص است .
در عکسی که با f/22 گرفته شده, روی گل و غنچیه فوکوس شده و حتی شما قادر به تشخیص ابعاد برگ ها و حصار در پس زمینه هستید.در عکسی که با f/2.8 گرفته شده روی گل یا قسمتی از آن فوکوس شده اما روی غنچه فوکوس کمتری دیده می شود چون هنگام گرفتن عکس, فاصله ی بیشتری با دوربین داشته است. به علت کم بودن عمق میدان, روی پس زمینه فوکوس نشده است . بهترین راه برای یادگیری دیافراگم, تمرین و تجربه است. از خانه بیرون بزنید و سوژه ای پیدا کنید. تعدادی عکس با دیافراگم های مختلف از کوچک تا بزرگ از آن بگیرید. به زودی خواهید دید که این کار چقدر می تواند در تسلط شما بر دیافراگم موثر باشد.
بعضی از سبک های عکس نیاز به عمق میدان بیشتری دارند . مثلا برای عکس گرفتن از یک منظره, از یک دیافراگم کوچک با اعداد بزرگ استفاده می کنند تا روی تمام پیش زمینه ی عکس فوکوس کنند. از طرف دیگر در عکاسی پرتره بهتراست از پس زمینه ی تار استفاده شود تا روی سوژه ی مورد نظر کاملا فوکوس شود. در این مورد, یک دیافراگم بزرگ با اعداد کوچک انتخاب می کنید تا عمق میدان را کم کند . عکاسانی که قصد بزرگنمایی اجسام را دارند، ترجیح می دهند از دیافراگم بزرگ استفاده کنند تا روی تمامی قسمت هایی که در نظر دارند فوکوس شود .
امیدوارم این مبحث برایتان مفید بوده باشد. حتما نگاهی به مباحث ISO و سرعت شاتر بیندازید .
دیافراگم و شاتر در عکاسی
به طور مثال اگر شما بخواهید نوردهی را یک پله ( Stop ) افزایش دهید باید نوردهی را ۰ برابر کنید . مثلا دیافراگم دوربین F/4 ۰۸۸ و / , سرعت شاتر ۰ ISO 100 می باشد , با ثابت نگه داشتن F/4 و افزایش ISO به ۰۸۸ شما یک پله ( STOP ) نوردهی را افزایش دادید. ۰ برابر کردن ISO باعث ۰برابر شدن حساسیت سنسور به نور می شود . شاید یکم گیج کننده باشد, اما خیلی مهم است تا شما یاد بگیرید همانطور که توانایی شما در عکاسی روزبه روز بهتر می شود وشما بیشتر در حالت Manual عکاسی می کنید پس لازم دارید تا کاملا بدانید که دیافراگم و شاتر در زمان نوردهی چگونه کار می کنند و چه تاثیری هرکدام با زیاد و کم کردن دیگری روی هم می گذارند . اجازه بدهید من به طور ساده تر مطرح کنم, شما با f/2.8 ۰۸۸ با / و سرعت شاتر ۰ ISO 200 عکاسی کردید, اما شما عمق میدان کمتری می خواهید و می دانید که با کم کردن عدد دیافراگم به ۰ ما به این نتیجه میرسیم , اما ۰ برابر هم نور وارد سنسور می شود, پس باید با عوامل دیگر مثل ISO یا سرعت شاتر از ورود بیش از اندازه ی نور به داخل لنز جلوگیری کنید . برای انجام این کار باید ISO 100 ۰۸۸ برسانید / یا سرعت شاتر را به ۰ . بیایید با راحت ترین مثال شروع کنیم, درجات ISO ۰۸۸ میباشد که افزایش مقدار , ۰۸۸ می باشد اما بعد از ۰۸۸ , بعد از ۰۸۸ ISO مساوی نیست بلکه دو برابر مقدار قبل از خودش میباشد و تاثیر آن به نوردهی هم دقیقا به همین صورت است .
سرعت شاتر کلیت سرعت شاتر تنظیم کننده ی مقدار نور وارده به دوربین میباشد که به مقیاس ثانیه یا کسری از ثانیه می باشد. اگر با سرعت یک ثانیه یا بالاتر عکاسی کنیم ترتیب تاثیر گذاری بر روی نوردهی دقیقا مثل ISO می باشد. اما اگر در کسری از ثانیه عکاسی ۰۸۸ به / ۰۸ دو برابر ۰ / ۰۸۸ ثانیه نور وارد دوربین و لنز می کند. ۰ / ۰۸۸ ثانیه دو برابر ۰ / میکنید, برعکس میباشد به طور مثال ۰ درون لنز نور وارد میکند که باعث میشود نوردهی دو برابر شود .
دیافراگم در این بخش یک مقدار مطالب پیچیده تر میشود و تا حدودی باید محاسبه بکنید . f/2 نسبت به f/4 چهار برابر نور بیشتر وارد لنز میکند اندازه ی تغییر دیافراگم مثل ISO یا شاتر بر اساس یک نظم ثابت تغییر نمیکند. دیافراگم را بر مبنای f – stop اندازه گیری میکنند. روی دوربینتان حرف (f) یا ( /f ) را میبینید که جلوی آن یک عدد نوشته شده است. این عدد نشان میدهد که چه مقدار در نهایت دیافراگم شما باز می شود . هرچه عدد کمتر باشد، دیافراگم باز تر میشود و هرچه دیافراگم باز تر شود عمق میدان کمتر میشود . شاید باید برای شروع, این اعداد را حفظ کنید تا یاد بگیرید : f/ 1.4 – f/2 – f/ 2.8 – f/ 4 – f/ 5.6 – f/ 8 – f/ 11 – f/ 16 – f/22
تقدم دیافراگم و شاتر در عکاسی چیست
در مباحث قبلی نگاهی به ارکان اصلی نوردهی انداختیم و یاد گرفتیم چطور دوربین دیجیتال خود را از حالت اتوماتیک خارج کنیم . درمورد ایزو ISO, دیافراگم وسرعت شاتر صحبت کردیم و دیدیم که تغییر روی هرکدامشان چقدر می تواند روی عکس موثر باشد . حالا که به طور کلی با این مسائل آشنا شدیم, می خواهم استفاده از آنها را با دو مثال از حالت هایی که بیشتر دوربین های دیجیتال دارند, به شما یاد بدهم تا یک قدم از تنظیمات اتوماتیک فراتر برویم . تقدم دیافراگم و شاتر در عکاسی چیست نگاهی سریع و اجمالی دیدیم که چطور هرکدام از ارکان مثلث نوردهی بر دیگری تاثیرگذار است, به خصوص دیافراگم و سرعت شاتر. به طوری که وقتی اندازه ی دیافراگم را افزایش می دهید روزنه بزرگتر می شود، نور بیشتری به سنسور های دوربین می رسد, در نتیجه سرعت شاتر کم می شود. برخلاف وقتی که مدت زمان باز بودن شاتررا افزایش می دهید و دیافراگم کاهش می یابد, در نتیجه نوردهی عکس بسیار خوب خواهد بود .
حالت های تقدم : تقدم دیافراگم و شاتر، حالت های نیمه اتوماتیک هستند که با وجود تسلط شما تنها روی برخی قسمت ها, عکس دارای نوردهی بسیار خوبی خواهد بود. اجازه بدهید هرکدام را جداگانه توضیح بدهم :
حالت تقدم دیافراگم بیشتر اوقات با علامت اختصاری A یا Av نشان داده می شود در این حالت شما به عنوان عکاس درجه ی دیافراگم را تنظیم می کنید و دوربین خودش درباره سرعت شاتر مناسب با شرایط محیط تصمیم می گیرد . چه زمانی می توان از حالت تقدم دیافراگم استفاده کرد؟
اگر مبحث دیافراگم را به یاد داشته باشید, می دانید که تاثیر اصلی دیافراگم در عکس بر عمق میدان (DOF) است. در نتیجه بیشتر افراد زمانی از این حالت استفاده می کنند که می خواهند روی عمق میدان تسلط داشته باشند. اگر می خواهند عمق میدان کم باشد, برای مثال در عکسی که روی گل فوکوس شده و پس زمینه کاملا تار است , از دیافراگم بزرگ استفاده می کنند . مثلا f/1.4 در عکس بالا و انتخاب سرعت مناسب برای شاتر را بر عهده ی دوربین می گذارند . اگر عکسی می خواستند که روی تمام قسمت ها فوکوس شده باشد, باید دیافراگم را کوچکتر در نظر می گرفتند مثلا f/22 و تنظیم سرعت شاتر را به دوربین می سپردند. که عددی بزرگ خواهد بود . هنگام تنظیم دیافراگم به یاد داشته باشید که دوربین سریع ترین یا طولانی ترین سرعت شاتر را انتخاب می کند و ممکن است ۰۸ . اگر سرعت شاتر از این کمتر باشد / مدت زمانی که دوربین را به دست گرفته اید طولانی تر شود معمولا با حدود سرعت ۰ نیاز به سه پایه خواهید داشت. در صورتی که از یک جسم متحرک عکس می گیرید, سرعت کم شاتر موجب تار شدن جسم در عکس خواهد شد .
حالت تقدم شاتر اغلب با نشانه اختصاری Tv یا S شناخته می شود . در این حالت شما سرعت شاتر را تعیین می کنید و انتخاب اندازه ی دیافراگم با بهترین نوردهی بر عهده ی دوربین است . چه زمانی می توانیم از حالت تقدم شاتر استفاده کنیم؟
در مبحث سرعت شاتر به تاثیرات متعدد آن و چگونگی ثبت حرکات اشاره کردیم. بیشتر افراد برای تسلط بیشتر روی ثبت حرکات اجسام از این حالت استفاده می کنند. برای مثال وقتی می خواهند از یک مسابقه ی اتومبیلرانی عکس بگیرند, به طوری که تمامی حرکات را ثابت نشان دهند و هیچ ۰۸۸۸ برای اولین عکسی که در زیر نشان داده شده و دوربین / قسمتی تار نباشد, از سرعت بالای شاتر استفاده می کنند مثلا ۰ با توجه به شدت نور محیط, دیافراگم را تنظیم می کند. اما اگر خواستید ماشین را در حرکت نشان دهید و برخی قسمت ها تار ۰۰۰ است ( در نتیجه دوربین / باشد، باید سرعت شاتر را کم کنید ) مانند دومین عکسی که در پایین آمده که سرعت آن ۰ دیافراگم کوچکتری انتخاب می کند .
به خاطر داشته باشید زمانی که دوربین دیافراگم را انتخاب می کند, روی عمق میدان عکس شما تاثیر خواهد گذاشت. این یعنی اگر برای ثابت نشان دادن حرکات از سرعت بالای شاتر استفاده می کنید, عمق میدان کمتری خواهد داشت . تمرین همانطور که می بینید, حالت های تقدم دیافراگم و سرعت شاتر به تسلط شما در عکاسی کمک می کند اما نیاز به کمی تمرین دارد . وقتی از این حالت ها استفاده می کنید,نه تنها نیاز به دقت درتنظیمات دستی دارید, بلکه باید به تنظیماتی که دوربین به نسبت آن انجام می دهد هم توجه کنید . فکر می کنم بهترین حالت استفاده از Av یا Tv وقتی است که شما زمان کافی دارید تا چندین بار از سوژه با تنظیمات مختلف عکس بگیرید. این کار به شما اطمینان می دهد که حداقل یکی از عکس ها همان است که می خواستید . بهترین راه برای یادگیری این حالت ها این است که دوربین را به دست بگیرید و از خانه بیرون بزنید تا تجربه کسب کنید . مرتب تنظیمات را از Av به Tv تغییر بدهید و تا می توانید عکس بگیرید. به این دقت کنید که دوربین به نسبت تنظیم دستی شما چه تغییری ایجاد می کند . در حالت تقدم دیافراگم, تعدادی عکس با بیشترین حد دیافراگم ) اعداد کوچک ( بگیرید و ببینید چطور پس زمینه را تار می کند ) و سرعت شاتر را افزایش می دهد (.و تعدادی عکس با کوچکترین دیافراگم ) اعداد بزرگ ( بگیرید تا فوکوس بیشتر در عکس را ببینید . در حالت تقدم شاتر با سرعت آن بازی کنید تا تاثیر آن روی عمق میدان را ببینید . اگر اولین عکس هایتان نتیجه ی دلخواه را نداد, نا امید نشوید – برای یادگیری این حالت ها تمرین زیادی لازم است. اما به خاطر داشته باشید که تسلط روی آنها تاثیرات شگرفی روی عکس هایتان خواهد داشت و یادگرفتن آنها ارزش این همه دشواری را دارد
1 دیدگاه در “دیافراگم دوربین عکاسی چیست؟”
سلام
وقت بخیر دوره آموزش هم دارید